Opis
W ostatnią niedzielę czerwca (29.06) w Warszawie rozpocznie się trwająca całe lato impreza filmowa "Bez cenzury". Na dziedzińcu jednego z najbardziej znanych budynków w Warszawie - dawnej siedzibie Komitetu Centralnego PZPR, a obecnym Centrum Bankowo - Finansowego (ul. Nowy Świat 6 / 12) zaprezentowanych zostanie sześć wybitnych polskich filmów z lat 70. i 80., skierowanych na półkę przez peerelowskich cenzorów. Projekcje krytycznych wobec ówczesnej rzeczywistości fabuł poprzedzą pokazy propagandowych kronik filmowych. W programie przeglądu znalazło się "Przesłuchanie" Ryszarda Bugajskiego, które przez władze zostało uznane za "najbardziej antykomunistyczny film w historii PRL" i który był bezpośrednią przyczyną rozwiązania zespołu "X" Andrzeja Wajdy już 10 sierpnia o godz. 21:00.
W Polsce okresu realnego socjalizmu decyzje o niedopuszczeniu filmu do rozpowszechniania podejmowano zupełnie arbitralnie. Nierzadko zdarzało się tak, że o skierowaniu wybranego obrazu na półkę, decydowały osobiste poglądy na sztukę danego "działacza kultury". Mimo skrępowania wolności twórczej nakazami i zakazami cenzury, to właśnie w czasach PRL - u powstały jedne z najciekawszych dzieł filmowej metafory. Sześć z nich będzie można zobaczyć w ramach organizowanego przez Fundację Inicjatyw Twórczych Plaster i Kino KC cyklu pokazów "Bez cenzury".
"Przesłuchanie"
Polska, 1982, 111’, reżyseria: Ryszard Bugajski, scenariusz: Ryszard Bugajski, obsada aktorska: Krystyna Janda, Adam Ferency, Janusz Gajos, Agnieszka Holland, Produkcja: Zespół Filmowy "X"
Początek lat pięćdziesiątych. Antonia Dziwisz, jeździ z zespołem po kraju, dając występy przed robotniczą i wiejską publicznością. Podczas jednego z wieczorów, krótko po kłótni z mężem, Konstantym, Tonia zostaje upita w restauracji przez dwóch mężczyzn, a następnie przewieziona do więzienia. Zaczyna się długotrwałe, beznadziejne przesłuchanie Toni. Żądają od niej zeznań obciążających majora Olchę, kolegę z zespołu. Major "Kąpielowy" oznajmia, że Olcha jest oskarżony o zdradę ojczyzny i szpiegostwo, próbuje biciem i torturami zmusić Tonię do podpisania zeznań obciążających majora Olchę. Dziewczyna nie poddaje się. Zostaje zaprowadzona do karceru zapełnionego wodą. W ostatniej chwili przed utopieniem strażnicy wyciągają Tonię zza kraty. "Kąpielowy" rozkazuje Toni rozebrać się do naga, szantażuje, że ją zastrzeli. Dochodzi do spotkania z Konstantym. Wcześniej pokazano mu zeznania Toni, w których przyznała się do zdrady męża. Konstanty zapowiada sprawę rozwodową. Tonia próbuje popełnić samobójstwo, przegryzając sobie żyły. Wigilia. Porucznik Morawski, który przesłuchiwał Tonię na zmianę z "Kąpielowym", składa Toni życzenia, dochodzi do zbliżenia. Tonia zachodzi w ciążę. Obiecuje zachować w sekrecie, kto jest ojcem dziecka. Od Morawskiego dowiaduje się, że Olcha został rozstrzelany. Tonia rodzi córeczkę, którą po kilku miesiącach jej odbierają. Po śmierci Stalina Tonia zostaje zwolniona. Morawski popełnił samobójstwo. Tonia po wyjściu z więzienia, odbiera córeczkę z sierocińca i idzie do domu. Źródło: filmpolski.pl
