Reportaże katyńskie Józefa Gębskiego

Wiosną tego roku obchodzimy 70. rocznicę zbrodni katyńskiej, tak dramatycznie zapisaną na kartach naszej historii. Najnowsze wydarzenia, związane z katastrofą samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem, dopisało do tej ofiary tragiczne post scriptum. Pragniemy Państwa zaprosić na wieczór specjalny poświęcony obchodom rocznicowym. Zaprezentujemy dwa filmy dokumentalne Józefa Gębskiego, jednego z najlepszych znawców tematu, autora wielu wstrząsających relacji na temat przebiegu i następstw zbrodni katyńskiej zarówno w wymiarze narodowym jak i czysto ludzkim; tych, których ta zbrodnia dotknęła osobiście – krewnych, przyjaciół, znajomych.
Po projekcji zapraszamy na spotkanie z Józefem Gębskim i jego gośćmi.

NIE ZABIJAJ 75 min.
scen. i reż.: Józef Gębski; zdj.: Waldemar Grodzki, Polska 1992

Józef Gębski wielokrotnie opisywał w swych filmach miejsca naznaczone cierpieniem i krwią Polaków. W 1991 roku, wspólnie z ekipą Studia Filmowego Kronika, pojechał do Charkowa i Miednoje, w czasie kiedy dokonywano tam ekshumacji ciał polskich oficerów. Z niewielką grupą rodaków uczestniczył w poszukiwaniu szczątków zamordowanych. Przez 40 dni jego kamera rejestrowała działania podejmowane przez prokuratorów, lekarzy i kryminologów. Wszystko to zostało zapisane na ponad siedmiu tysiącach metrów taśmy filmowej.
Pełnometrażowy dokument Nie zabijaj zbudowany został wokół zeznań ludzi odpowiedzialnych za podpisanie dokumentów o likwidacji polskich oficerów. Te zaznania zostały zarejestrowane przez samych Rosjan w trakcie prowadzonych przesłuchań. Ich uzupełnieniem jest opowieść autora o sposobie zabijania ofiar, o miejscu zbrodni oraz sposobie poszukiwania grobów. Oko kamery z bliska przygląda się przestrzelonym czaszkom, fragmentom ubrań, obuwia oraz przedmiotom znalezionym przy oficerach. Film został nagrodzony na festiwalu w Lipsku w 1991 roku a także na festiwalu Mediów „Człowiek w zagrożeniu”.

POLSKA KRONIKA FILMOWA. KATYŃ, MIEDNOJE, CHARKÓW 18.09.1991 r. wydanie specjalne, monotematyczne 10 min.
real.: Józef Gębski; zdj.: Waldemar Grodzki; montaż: Grażyna Tormanowska; tekst: Wojciech Maziarski; czyta: Tomasz Knapik.

Katyń, Charków, Miednoje, Gniazdowo, Starobielsk, Piatichatka, Ostaszków – te nazwy miejscowości rozrzuconych na terenie Związku Radzieckiego już na zawsze związane będą z tragedią polskich jeńców wojennych. Po 50. latach władze radzieckie przyznały, że ich wymordowanie było dziełem NKWD. Na zdjęciach obserwujemy czynności śledczo-ekshumacyjne z udziałem prokuratur: polskiej i rosyjskiej. Na miejscu obecni są: ksiądz Zdzisław Peszkowski i rodziny pomordowanych a także kompania honorowa Wojska Polskiego.