"Zwenigora" w kinie Świt

"Ziemia" (1930 r.) ukraińskiego reżysera Aleksandra Dowżenki to bez wątpienia jeden z najpiękniejszych i najbardziej poetyckich filmów radzieckich tego okresu i żelazna pozycja kanonu kinematografii światowej.

Choć głównym tematem filmu jest dziejąca się na Ukrainie kolektywizacja, modernizacja i zakładanie kołchozu, co jednoznacznie ukazuje, iż film ma wyraźny charakter ideologiczny i propagandowy to jednak po latach przetrwało, jakby wbrew intencjom reżysera to, co w filmie najbardziej istotne - dziś oglądamy to dzieło jako metafizyczny poemat o życiu i śmierci, portretujący czasy archaiczne, w których człowiek żył harmonijnie z naturą, z jej cyklami, przemijaniem i odradzaniem się. Dla Dowżenki ziemia jest mistyczną matką człowieka, strzegącą ładu natury, której jest on tylko częścią. "Ziemia" przeniknięta jest scenami majestatycznej przyrody, falujących łanów zbóż, mórz słoneczników, drzew uginających się od owoców czy pędzących koni.

Ten właśnie świat burzy pomysł założenia kołchozu i pojawienie się traktora jako zapowiedzi nieuchronnej modernizacji. Przeciwko sobie staną kułacy, bogaci chłopi i ci, którzy mając bardzo niewiele postanawiają założyć kołchoz. Reżyser, za zgodą najwyższych władz Związku Radzieckiego, udał się z "Ziemią" w prawdziwe tournee po Europie.