Tu w środku coś płacze

"Przylgnięcie" Aldony Figury to historia gangstera Pytona (Leszek Lichota). Nie jest jednak zwykłą opowieścią o mafijnych potyczkach. To raczej studium głębokiej przemiany człowieka, który przez swoje grzeszne życie stał się dogodnym medium dla dybuka -  w tradycji żydowskiej duszy zmarłego, niemogącej zaznać spokoju po śmierci.

W tym przypadku jest nim mała żydowska dziewczynka, imieniem Hana. Podczas wojny, wraz z matką, została brutalnie zamordowana przez nazistów. Do jej śmierci przyczynili się również okoliczni polscy mieszkańcy. Obecność płaczącej Hany w ciele Pytona nie była przypadkowa. Miała na to wpływ historia, związana z jego dziadkiem i działką, którą właśnie kupił pod budowę komisu. Owo dziwne nawiedzenie uniemożliwiało gangsterowi normalne życie. Jego kumple oraz narzeczona - zrozpaczona z powodu niedoszłego ślubu -  myśleli, że zwariował. On sam nie wiedział, co się z nim dzieje. Wezwał na ratunek lekarza, księdza, byłego właściciela działki - nikt nie potrafił pomóc...

„Przylgnięcie" to spektakl opierający się na licznych dualizmach: życia i śmierci; niewinnego dzieciństwa i grzesznej dorosłości; świata przodków i ich potomków; tradycji chrześcijańskiej zestawionej z żydówką; ciała i duszy; przeszłości i teraźniejszości; pamięci i zapomnienia; poświęcenia się pewnym ideom i ich bagatelizacji. Ponadto jest to opowieść o odpowiedzialności, nawróceniu, niechcianym powołaniu i jego sile, która nie pozostawia wyboru. Oglądając to przedstawienie należy bacznie obserwować symbole, znaki oraz drobne wskazówki. Jednak ostateczna interpretacja leży, rzecz jasna, w gestii widza.

Autor tekstu „Przylgnięcia" Piotr Rowicki powiedział, że jest „to historia o poszukiwaniu prawdy, o niepamięci, o tym, jak traktujemy naszą przeszłość" i dodał: „chciałem napisać prawdziwy dramat, pełen emocji, sztukę która wstrząśnie widzem." Uważam, że w pełni mu się to udało. Ponadto już sam temat stosunków polsko - żydowskich podczas wojny, ujety w tak nietypowy, wręcz metafizyczny sposób, zasługuje na uwagę.

Premiera spektaklu „Przylgnięcie" (reż. Aldona Figura) odbyła się w Laboratorium Dramatu 18 października 2008 roku.

Agata Warzecha
(agata.warzecha@dlastudenta.pl)