Światowy Dzień Snu - jak sen i chrapanie wpływa na zdrowie

W Polsce do promocji Światowego Dnia Snu (World Sleep Day) przyczyniają się m.in. ośrodki specjalistyczne, takie jak przychodnia laryngologiczna Mille Medica w Warszawie, która w 2019 roku zorganizowała bezpłatne spotkania z lekarzem specjalistą w zakresie zaburzeń oddychania podczas snu.

Kto stworzył Światowy Dzień Snu (World Sleep Day)?

Jego pierwsza edycja była wspólną inicjatywą naukowców, pracowników służby zdrowia i przedstawicieli organizacji medycznych, którzy chcieli zwiększyć świadomość ludzi na całym świecie na temat wpływu snu na nasze zdrowie. Najważniejszymi współtwórcami tej inicjatywy byli Liborio Parrino, profesor neurologii z Uniwersytetu w Parmie oraz Antonio Culebras, profesor neurobiologii współpracujący z Upstate Sleep Center w stanie Nowy Jork. Na bazie Światowego Dnia Snu powstały też inne akcje, takie jak Międzynarodowy Dzień Zdrowego Snu, obchodzony zawsze pierwszego dnia wiosny.

Dlaczego powstał Światowy Dzień Snu?

„Wielkie umysły śpią tylko cztery godziny na dobę. Osiem godzin to fanaberia.”„Im dłuższy sen, tym lepszy dla organizmu.” W internecie można spotkać się z wieloma opiniami dotyczącymi tego, ile tak naprawdę powinno się spać. Wiele z nich jest nieprawdziwych, niektóre wręcz szkodliwe. Światowy Dzień Snu ma rozprawiać się z takimi mitami i edukować ludzi, jak ważny jest prawidłowy sen i jakie konsekwencje może mieć jego niedobór. 

Historia obchodów Światowego Dnia Snu

Światowy Dzień Snu jest obchodzony co roku w ostatni piątek miesiąca, poprzedzający równonoc wiosenną. Jego data jest więc ruchoma. Pierwszy miał miejsce 14 marca 2008 roku. Co roku towarzyszy mu inne hasło przewodnie. W 2017 było nim „Spokojny sen pielęgnuje życie”, w 2018 „Dołącz do Świata Snu, zachowaj rytmy aby cieszyć się życiem”, a w 2019: „ Zdrowy Sen, Zdrowe Starzenie Się”. To ostatnie hasło jest zwłaszcza istotne, bo według najnowszych badań siedem, osiem godzin snu na dobę jest kluczowe dla zachowania sprawności mózgu w starszym wieku.

Odpowiednio długi sen zmniejsza też ryzyko choroby Alzheimera, nadciśnienia, otyłości oraz depresji. Równie ważna jest jednak jego jakość. Aby miał zbawienny wpływ na organizm i skutecznie go regenerował, musi być wystarczająco głęboki i ciągły. Jeśli więc często się przebudzamy w ciągu nocy, sen nie do końca spełnia swoje zadanie. Najnowsze badania wręcz wprost sugerują, że zła jakość snu przyspiesza starzenie się komórek organizmu. A może ją powodować wiele czynników: stres, zła dieta, choroby przewlekłe organizmu i w bardzo dużym stopniu chrapanie oraz bezdech senny. 

Chrapanie - najczęściej spotykane zaburzenie snu

Szacuje się, że w Polsce dotyczy ono nawet dziesięciu milionów osób. Zdecydowanie częściej od kobiet chrapią mężczyźni. Problem w tym, że blisko 70 procent chrapiących nie zdaje sobie sprawy ze swojej przypadłości. U większości odbija się jednak ono na jakości ich snu. Osoby, które chrapią, często budzą się zmęczone nawet po ośmiu godzinach snu, w ciągu dnia mają problemy z koncentracją oraz cierpią na bóle głowy. Jest ono jednak nie tylko problemem dla chrapiących, ale także ich towarzyszy. Odgłos chrapania ma taki sam poziom natężenia dźwięku, jak odgłos kosiarki. Trudno więc przy nim przespać spokojnie całą noc.

Jakie są przyczyny chrapania?

Tak naprawdę każdemu z nas raz na jakiś czas zdarza się chrapać, na przykład po zbyt mocno zakrapianej imprezie, przejedzeniu, w trakcie przeziębienia. Dochodzi wtedy do utrudnionego przepływu powietrza, gorszego dotlenienia i bezdechu. Gdy ma to miejsce sporadycznie, jest całkowicie niegroźne. Jeśli jednak chrapanie pojawia się co noc, a bezdechy zdarzają co najmniej dziesięć razy w ciągu godziny i trwają dłużej niż 10 sekund, mogą być niebezpieczne dla zdrowia. Co powoduje takie przewlekłe chrapanie i zespół bezdechu sennego? Może być ono efektem niedrożności układu oddechowego, na przykład skrzywionej przegrody nosa. Często zdarza się też u osób z nadciśnieniem. Przyczyną może być również nadwaga. „Jeśli tyjemy to zazwyczaj również zaczynamy bardziej chrapać.” - tłumaczy dr hab. n. med. Wojciech Kukwa, laryngolog z Mille Medica w Warszawie. 

Metody walki z bezdechem sennym

W przypadku notorycznego chrapania zawsze warto zgłosić się do lekarza, najlepiej specjalisty od zaburzeń snu. Nieleczone zaburzenia oddychania mogą mieć poważne konsekwencje -  zwiększać ryzyko choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego, udaru, cukrzycy, zespołu metabolicznego czy prowadzić do zaburzeń rytmu serca. Potwierdzenie zespołu bezdechu sennego jest proste, bezbolesne i polega na monitoringu snu. Można go wykonać we własnym domu, a nawet jest to wskazane. Stres wynikający ze spania w klinice może dodatkowo zaburzać sen i zafałszować wyniki badania. W większości przypadków chrapanie i zaburzenia oddychania podczas snu są całkowicie wyleczalne. Metod jest bardzo wiele, od tych działających ekspresowo, jak aparaty wewnątrzustne, po drobne zabiegi chirurgiczne, które pozwalają udrożnić drogi oddechowe.

Artykuł Partnera

fot. shutterstock.com/Antonio Guillem