Poduszyciel The Pillowman

Dwaj policjanci przesłuchują młodego pisarza w sprawie serii zabójstw, których ofiarami są dzieci. Pisarz jest podejrzany, bo w jego baśniach znajdują się opisy podobnych zbrodni.

Uwaga! Spektakl dla widzów od 18 lat!

Martin McDonagh
Irlandzki dramaturg, scenarzysta, reżyser. Autor dramatów: Królowa piękności z Leenane, Czaszka z Connemara, Samotny zachód, Kaleka z Inishmaan, Porucznik z Inishmore, które przetłumaczono na dwadzieścia osiem języków i wystawiono w prawie czterdziestu krajach świata. W marcu 2006 roku otrzymał Oscara, w kategorii najlepszy film krótkometrażowy za swój autorski film Six Shooter. Poduszyciel jest najnowszym i  odmiennym od poprzednich dramatem pisarza.

"Przed realizacją sztuki w RNT, McDonagh solidnie nad nią popra­cował. Nietypowo, jak na jego tempo tworzenia (Królowa piękno­ści… została napisana w 8 dni), powstawanie ostatecznej wersji Po­duszyciela zostało rozłożone na lata. Dramaturg na poszczególnych etapach życia wprowadzał zmiany, dodawał pewne elementy. Jak już wcześniej wspomniałam, przytaczane w sztuce makabryczne histo­ryjki są wczesnymi opowiadaniami nastoletniego McDonagha. Po­mysł na fabułę sztuki, wątek autobiograficzny oraz postać Katuriana – niezrozumianego, odrzucanego przez wydawców pisarza, który wierzy w wartość swoich tekstów – zyskały najpierw formę słucho­wiska, a później dramatu, tuż przed sławą i sukcesami „irlandzkich sztuk” McDonagha, kiedy przyszłość autora rysowała się niepew­nie, a uznanie spodziewane było dopiero pod koniec życia. Ostat­nie, znaczące poprawki wniósł już jako spełniony, znany drama­turg, świadomy swojego stylu, mający bogate doświadczenia pracy w teatrach West-Endu i na Broadway’u. Rozbudował i dopracował stylistycznie opowiadania: Mały Jezusek zyskał kilka drastycznych szczegółów, Zielona Świnka w pełni zmaterializowała się w „postać”, a charakter i sens działań Poduszyciela nabrały głębszego wyrazu, dzięki przykładom nieszczęść, jakie napotkają w przyszłości nie­świadomi niczego milusińscy. Postaci policjantów McDonagh po­ciągnął wyrazistszą kreską, wyznaczając im role według schematu dobry glina / zły glina (choć niektórzy twierdzą, że jest to raczej zestaw: zły glina / jeszcze gorszy glina). Bawiąc się konwencją, pod­kręcił dialogi (dyskusje o metodach śledztwa, ich postawach i świa­topoglądzie), a także dodał fizyczną przemoc i zwiększył brutalność słownych wypowiedzi. Całość stworzyła piorunujący, a przy tym pa­radoksalnie humorystyczny efekt, dając niespodziewane wytchnie­nie od mrocznych opowiastek i momentami sadystycznych scen przesłuchania. Policjanci tworzą kolejny duet „braci”. Jeden z nich jest inteligentny, ma aspiracje literackie. Opowiadając o swojej ama­torskiej twórczości, Tupolski daje do zrozumienia, że pisanie określa go bardziej niż zawód śledczego. Drugi policjant działa instynktow­nie, emocjonalnie, jest prymitywny – ale to właśnie on zadecyduje o ocaleniu tekstów Katuriana. Najważniejsze jednak są zmiany, ja­kie przeprowadził McDonagh w zakończeniu sztuki w stosunku do pierwotnej wersji. Domykając klamrę związaną z postacią Poduszy­ciela, nadał wyjątkową wartość literackiemu dorobkowi Katuriana, a tym samym twórczości artystycznej. Skonstruował dramat wokół pytań o znaczeniu zasadniczym: czy sztuka może inspirować do zła? Czy artysta ponosi odpowiedzialność za innych i vice versa? Czy sztuka usprawiedliwia nawet najstraszniejsze czyny, jeśli podejmo­wane są w jej imieniu? Czy jest wartością wyższą niż ludzkie życie? Czy o jej przetrwanie należy walczyć za wszelką cenę? (…)"
Małgorzata Szum, Gdzie chowa się ciemność
[fragment artykułu opublikowanego w programie przedstawienia]